Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w Polsce. Każdego roku rozpoznaje się ponad 18 tysięcy nowych przypadków. Ale wcześnie wykryty jest bardzo często wyleczalny. Badanie profilaktyczne (kolonoskopia) może w ogóle zapobiec jego rozwojowi. Można je wykonać bezpłatnie i bez skierowania.
Lekarze zwracają uwagę, że z powodu trwającej pandemii mniejsze jest zainteresowanie udziałem w programie badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka jelita grubego. Tymczasem takie badanie może uratować zdrowie i życie. Jest wykonywane m.in. w Szpitalu Wojewódzkim przy ul. Arkońskiej w Szczecinie.
– Mimo że Szpital Wojewódzki w Szczecinie od wielu miesięcy spełnia rolę największej w regionie placówki dedykowanej pacjentom z COVID-19, robimy wszystko, by w tym trudnym czasie prowadzić profilaktykę innych chorób – podkreśla Natalia Cistowska, rzeczniczka szpitala. – Mamy wykwalifikowaną kadrę, sprzęt i z zachowaniem wszystkich środków bezpieczeństwa przez cały czas wykonujemy, w ramach programu, profilaktyczne kolonoskopie. Nasi specjaliści ostrzegają, by w obawie przed wirusem nie zapominać o profilaktyce, bo zachorowalność na raka jelita grubego rośnie, a wielu chorych zbyt późno zgłasza się do lekarza!
Zdążyć przed objawami
Właśnie w celu zmniejszenia liczby zachorowań i zgonów z powodu raka jelita grubego prowadzony jest program badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania tego nowotworu.
Rak jelita grubego rozwija się ze zmian łagodnych – na bazie polipów. To trwa nawet kilkanaście lat. Dlatego też przeprowadzone odpowiednio wcześnie badanie i usunięcie polipów może zapobiec rozwojowi raka.
Nie wolno czekać na objawy, bo ani polipy, ani rak we wczesnym stadium zazwyczaj ich nie powodują. W profilaktycznej kolonoskopii chodzi właśnie o odnalezienie tych bezobjawowych jeszcze zmian i, o ile to możliwe, ich usunięcie.
Częstość występowania polipów i ryzyko ich zezłośliwienia wzrasta z wiekiem. Większość nowych zachorowań występuje u osób po 65. roku życia.
Dlatego objęcie programem kobiet i mężczyzn między 50. a 64. rokiem życia daje możliwość wykrycia zmian potencjalnie wyleczalnych.
Dla kogo badanie?
Do „Programu badań przesiewowych raka jelita grubego” mogą się zgłosić:
- wszystkie osoby w wieku 50 – 65 lat (jeśli nie miały wykonywanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat) bez objawów takich jak krwawienie z przewodu pokarmowego, biegunka lub zaparcie, które pojawiło się w ciągu ostatnich kilku miesięcy, a którego przyczyna nie jest znana, a także chudnięcie lub anemia bez znanej przyczyny
- osoby w wieku 40-49 lat bez objawów raka jelita grubego, które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego
Kolonoskopia jest badaniem bezpiecznym. Ale są pewne przeciwwskazania do jej wykonania. Do najistotniejszych należą: niedawny zawał serca, ostra niewydolność krążeniowa lub oddechowa oraz tętniak aorty brzusznej.
Jak zapewnia lekarz, większość pacjentów to badanie dobrze toleruje. A u tych, u których jego wykonanie jest trudniejsze (np. u osób po niektórych zabiegach operacyjnych), można zastosować środki uspokajające, znieczulające.
– I zawsze to robimy – zapewnia dr Krzysztof Niedzielin, specjalista chorób wewnętrznych i gastroenterologii, ordynator Oddziału Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych szpitala przy ul. Arkońskiej w Szczecinie. – Dokładnie zbieramy wywiad, patrzymy, jak pacjent reaguje, i wtedy decydujemy, czy takie środki są potrzebne.
Na to badanie nie jest wymagane skierowanie (dotyczy osób, które spełniają wcześniej wymienione kryteria).
Z zachowaniem zasad bezpieczeństwa
Kolonoskopie są wykonywane w Pracowni Endoskopii (przy Oddziale Gastroenterologii, budynek A, II piętro) w Samodzielnym Publicznym Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym przy ul. Arkońskiej 4 w Szczecinie. Zainteresowane osoby proszone są o kontakt telefoniczny między godziną 8:00 a 14:00 pod numerem 91 813 91 40
Podczas badania przestrzegane są wszystkie procedury bezpieczeństwa:
- Na dzień przed badaniem przeprowadzany jest telefoniczny wywiad epidemiologiczny
- Przed wejściem obowiązuje pomiar temperatury, dezynfekcja rąk
- Nie wchodzi się z osobami towarzyszącymi
- Pacjent musi mieć założoną maseczkę oraz jednorazowe rękawiczki podczas badania
Rzeczniczka szpitala zaznacza też, że personel wykonujący badanie ma na sobie ubranie barierowe.
„Program badań przesiewowych raka jelita grubego” jest zadaniem Narodowej Strategii Onkologicznej – finansuje go Ministerstwo Zdrowia.
Partnerem projektu „Zdrowe Police” jest gmina Police.
